به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

ببر مازندران آخرین گونه منقرض شده در ایران است؟

تاریخ انتشار: ۷ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۶۳۰۶۲

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، کشور ایران به خاطر تنوع جغرافیایی و اقلیمی خود دارای تنوع گونه‌ای بسیارارزشمندی است و براساس آخرین بررسی و گزارشات کارشناسان محیط زیست حدود ۱۱۳۱ گونه جانوری اعم از پستاندار، پرنده، خزنده و دوزیستان در اکوسیستم‌های خشکی و آب‌های داخلی ایران زیست می‌کنند. رده پستانداران با ۱۹۴ گونه شناسایی شده طیف وسیعی از جانوران را از نظر جثه در بر می‌گیرد البته غنای گونه‌ای پستانداران ایران نباید موجب غرور شود چرا که از گونه‌هایی همچون شیر ایرانی و ببر مازندران امروز جز نامی باقی نمانده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیشتربخوانید

نسل‌کشی ببر مازندران به دست شاهزاده قجری

ببر مازندران یکی از زیرگونه‌های ببر است که در نواحی از چین، آسیای میانه، قفقاز و ایران وجود داشته، اما بیش از شش دهه است که در ایران منقرض شده است. بر اساس اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست آخرین ببر ایران در سال ۱۳۳۷ در پارک ملی گلستان شکار شد. مهمترین عوامل انقراض ببر در ایران شکار بی‌رویه آن، تخریب زیستگاه به ویژه خشکاندن تالاب‌ها و استفاده از طعمه مسموم بوده است.

در حالی ببر و شیر ایرانی منقرض شده‌اند که تقریبا هیچ پستاندار بزرگ جثه‌ای در کشور نیست که جمعیت آن در معرض تهدید نباشد. جمعیت انواع گونه‌های پستانداران، آبزیان و خزندگان طی قرن‌ها در کشور کمتر و کمتر شده است این در حالیست که همچنان با شکار غیرمجاز، تغییر کاربری اراضی و تخریب جنگل‌ها و زیستگاه‌های طبیعی در کشور مواجه و با خطر انقراض انواع گونه‌های حیات وحش روبه رو هستیم.

وقتی گفته می‌شود گونه‌ای در معرض خطر انقراض قرار ندارد به این معناست که سطح در خطر بودن آن گونه‌های جانوری نسبت به سایر گونه‌ها مانند یوزپلنگ آسیایی در وضعیت بهتری است، اما در مجموع تمام پستانداران بزرگ جثه کشور از جمله خرس، پلنگ و مرال وضعیت بسیار نامناسبی دارند.

در بین پستانداران بزرگ جثه جمعیت یوزپلنگ آسیایی نسبت به سایر گونه‌ها در شرایط بحرانی‌تری قرار دارد چراکه جمعیت آن کمتر از ۱۰۰ فرد است و گونه دیگر بعد از آن گوزن زرد ایرانی است که جمعیت آن زیر ۱۰۰۰ راس است البته اقدامات اجرایی خوبی در جهت حفظ این گونه صورت گرفته که خیلی امیدوار کننده است.

شیر ایرانی نیز در ایران منقرض شده است، اما پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، طرح‌های احیای آن ریخته شد و در سال با توافق میان باغ وحش ارم و انجمن آبزیگاه و باغ‌وحش‌های اروپا به ایران بازگشت تا احیای آن در کشور آغاز شود. شیر نر ایرانی به‌نام «کامران» سال ۹۸ از باغ وحش بریستول انگلستان به باغ وحش تهران منتقل و «هیرمان» نامگذاری شد.

گونه‌ای که می‌توان آن را منقرض شده به حساب آورد، پرنده مهاجری است که تنها بازمانده جمعیت غربی درنای سیبری در جهان است و تنها یک فرد از جمعیت آن باقی مانده است. تک درنای سیبری به نام «امید» معمولا آبان ماه به ایران می‌آید و در اواخر زمستان به زیستگاه اصلی خود در سیبری باز می‌گردد.

بسیاری از گونه‌های شاخص حیات وحش ایران در شرف تهدید و خطر انقراض هستند، اما ممکن است برخی از آن‌ها در سطح جهانی تهدید نشده باشند مانند گونه «مرال» که در معرض تهدید جهانی نیست، اما در جنگل‌های شمال کشور و گونه «شوکا» در غرب کشور به شدت در معرض خطر انقراض هستند که دلایل اصلی آن شکار غیر مجاز، تغییر کاربری اراضی و تخریب جنگل‌هاست که بر کاهش شدید جمعیت این گونه‌ها تاثیر گذاشته است و می‌توان گفت جمعیت‌های باقی مانده این گونه‌ها در پارک‌های ملی و مناطق حفاظت شده هستند.

پلنگ دارای گسترده‌ترین پراکنش در میان گربه‌سانان بزرگ دنیا است و به دلیل قابلیت سازگاری بالا در انواع زیستگاه‌های کوهستانی، استپی، جنگلی و بیابانی تمام استان‌های کشور با تراکم نه‌چندان بالا زیست می‌کند. پلنگ براساس قوانین سازمان حفاظت محیط زیست در زمره گونه‌های درخطر انقراض قرار دارد و شکار غیرمجاز پلنگ و قرار دادن لاشه‌های مسموم مهمترین عوامل ازبین رفتن این گربه‌سان در ایران به شمار می‌رود. زیرگونه پلنگ ایرانی در طبقه در معرض خطر انقراض فهرست قرمز IUCN قرار دارد. حفاظت از آن به‌خصوص در خارج مناطق حفاظت شده که جمعیت طعمه‌های طبیعی آن به شدت کاهش یافته نیازمند برنامه ریزی جدی است.

فوک دریای خزر نیز گونه‌ای است که در معرض خطر انقراض قرار دارد و جمعیت آن از چند میلیون به کمتر از ۵۰ هزار رسیده است و با وجود اینکه هنوز جمعیت قابل توجهی از فوک‌های دریایی باقی مانده‌اند، اما کاهش جمعیت آن‌ها یک تهدید به حساب می‌آید چراکه تنها زیستگاه این گونه در دریای خزر است. همچنین پنج گونه از خاویار ماهی‌ها که در دریای خزر زیست می‌کنند به‌شدت در معرض خطر انقراض هستند چراکه از گونه ماده و باردار آن‌ها برداشت می‌شود و تنها زیستگاه آن‌ها نیز دریای خزر است.

در ایران ۱۰ گونه لاک‌پشت وجود دارد که پنج گونه آن دریایی هستند و تنها در خلیج فارس و دریای عمان زندگی می‌کنند. هر پنج گونه لاک‌پشت دریایی ایران زیستگاه‌های محدودی در سواحل جنوبی ایران برای تخم‌گذاری دارند و در معرض خطر انقراض هستند؛ بنابراین هنگام توسعه این سواحل باید این زیستگاه‌ها مد نظر قرار گیرد تا مزاحمتی برای لاک پشت‌ها هنگام تخمگذاری ایجاد نشود.

برخی از گونه‌های خزندگان کشور زیستگاه‌های بسیار محدودی دارند که مطالعات گسترده‌ای نیز روی آن‌ها انجام نشده است مانند مانند افعی دم عنکبوتی در غرب ایران و افعی البرزی که تهدید جدی متوجه آن‌ها نیست، اما چون این گونه‌های خزندگان زیستگاه‌های جزیره‌ای شده کوچکی دارند، هر نوع دست‌درازی به این زیستگاه‌ها می‌تواند احتمال انقراض شدیدی برای این گونه‌ها ایجاد کند. برخی دیگر از گونه‌های خزندگان نیز مانند انواع سمندر‌ها به علت تجاری شدن در معرض تهدید قرار گرفته‌اند. برخی از آن‌ها به عنوان گونه‌های زینتی وارد مقوله قاچاق شده‌اند و این مساله برای جمعیت آن‌ها مشکلاتی ایجاد کرده است. با این حال اقدامات خوبی از طرف سازمان‌های مردم نهاد انجام شده است که توانسته به این گونه سمندر‌ها کمک کند.

حفاظت فیزیکی از گونه‌های در معرض خطر، افزایش تعداد و سطح آگاهی و سواد محیط‌بانان است، اجرای درست و اصولی تکثیر در اسارت، حفاظت از زیستگاه‌ها، آموزش جوامع محلی، بیمه دام، زمین‌های کشاورزی و همچنین افرادی که توسط گون‌هایی از جمله خرس، گراز، یوزپلنگ و ... آسیب دیده‌اند از جمله مواردی است که کارشناسان برای حفظ گونه‌های حیات وحش توصیه کرده‌اند.

 گرچه اقدامات زیادی به‌منظور حفاظت از گونه‌های حیات وحش ایران صورت گرفته و می‌توان گفت که تا حدودی اطلاعات مردم نسبت به این گونه‌ها و عوامل تهدیدکننده آن‌ها طی سال‌های اخیر افزایش یافته، اما به‌نظر می‌رسد که این اقدامات همچنان برای حفظ تنوع جانوری کشور کافی نباشد.

منبع: ایسنا

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: ببر مازندران ببر مازندران انقراض حیوانات معرض خطر انقراض خطر انقراض هستند ببر مازندران گونه ها زیستگاه ها دریای خزر منقرض شده حیات وحش جمعیت آن باغ وحش گونه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۶۳۰۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دانشمندان جد گاو و گوزن‌ و خوک را یافتند

فسیل یک پستاندار ۶۵ میلیون ساله در شهر کلرادو اسپرینگز آمریکا یافت شده است که کمی بیش از دو پوند وزن دارد و به گفته دانشمندان، جد همه گاوها، خوک‌ها و گوزن‌هاست.   به گزارش ایسنا، دانشمندان موزه طبیعت و علم دنور(Denver) یک گونه پستاندار ۶۵ میلیون ساله را کشف کرده‌اند که جد حیوانات سُم‌دار مدرن مانند آهو، گاو و خوک است.   به نقل از آی‌ای، این فسیل جدید که میلیتوکودون لایدی(Militocodon lydae) نام دارد در شهر کلرادو اسپرینگز آمریکا پیدا شده و مربوط به دوره بلافاصله پس از انقراض دایناسورهاست.   جمجمه، آرواره‌ها و به اندازه چینچیلا دانشمندان اشاره کردند که میلیتوکودون لایدی با اندازه تقریبی ۲۳ تا ۳۶ سانتی‌متر و کمی بیش از دو پوند وزن تقریباً به اندازه یک چینچیلا است. بقایای جمجمه و فک این موجود در صخره‌هایی که مربوط به دوران بلافاصله پس از انقراض دایناسورها هستند، کشف شد.   این کشف، داده‌های مهمی در مورد تنوع سریع پستانداران پس از انقراض دایناسورها ارائه می‌دهد. به گفته محققان، این کشف می‌تواند سرعت و تنوع گونه‌هایی را که در مدت زمان کوتاهی از تخم بیرون آمده‌اند را آشکار کند.   دکتر تایلر لیسون متصدی موزه دیرینه شناسی مهره داران، اهمیت این کشف را به دلیل وجود سابقه فسیلی ضعیف در این دوره زمانی برجسته کرد. این امر آن را به یک گام بزرگ در ثبت اولین تنوع پستانداران پس از آخرین انقراض دسته جمعی تبدیل می‌کند.   این کشف نور جدیدی را بر تاریخ اولیه تکامل می‌اندازد، اما پیچیدگی‌ها را نیز آشکار می‌کند. به عنوان مثال، دندان‌ها می‌توانند سرنخ‌هایی در مورد رژیم غذایی و روابط تکاملی ارائه دهند. اما وقتی صحبت از جمجمه به میان می‌آید، همانطور که دانشمندان در این مطالعه نتیجه‌گیری می‌کنند، این جمجمه فاقد علائم تشخیصی است. این امر چالش‌هایی را در درک کامل جایگاه آن در درخت تکاملی ایجاد می‌کند.   این پستاندار تازه کشف شده به این دلیل میلیتوکودون لایدی نام گرفت که دو نفر از مشارکت کنندگان برجسته این پژوهش گرامی داشته شوند. آنها شارون میلیتو، معلم بازنشسته و داوطلب این پروژه و لیدا هیل حامی موزه و قهرمان شهر کلرادو اسپرینگز هستند.   Militocodon lydae میلیتوکودون لایدی، جد گاو و گوزن و خوک   پژوهشی هشت ساله مناطق کورال بلافز و جیمی کمپ در نزدیکی شهر کلرادو اسپرینگز، مکان‌های تحقیقاتی مهمی هستند که صخره‌هایشان آثار ارزشمندی از محیط‌های باستانی را در خود جای داده است.   در سال ۲۰۱۶، دکتر تایلر لیسون و تیمش یک جمجمه پستاندار ۶۵ میلیون ساله را در کورال بلافز نزدیک کلرادو اسپرینگز پیدا کردند و در عرض چند دقیقه، جمجمه‌های دیگری از گونه‌های مختلف از جمله یک پستاندار گیاه‌خوار که ۶۶ تا ۶۳ میلیون سال پیش می‌زیسته به نام کارسیوپتیکوس(Carsioptychus) پیدا کردند.   دکتر لیسون اشاره کرد که قبل از این پیشرفت، آنها نقشه‌های زمین‌شناسی بولیوی، آرژانتین و سایر مکان‌های جهانی را مطالعه می‌کردند.   وی گفت: به اندازه کافی خنده دار است، چرا که ما سرانجام در همین جا در کلرادو به این کشف بزرگ رسیدیم. این دیوانه کننده است، زیرا هرگز فکر نمی‌کنید این اکتشافات بزرگ در همین نزدیکی شما اتفاق بیفتد.   موزه طبیعت و علم دنور از سال ۱۹۹۱ به مطالعه این مکان‌ها پرداخته است و تاکنون بیش از ۱۰۰۰ فسیل مهره‌داران و ۶۰۰۰ فسیل برگ توسط دکتر تایلر لیسون و دکتر یان میلر جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شده است. کانال عصر ایران در تلگرام